Reclaiming conversations… of liever niet?

door Sara van de Ven

Het is zaterdagmiddag en ik heb met een vriendin afgesproken een kopje koffie te drinken. Even bijkletsen over de vakantie. We geven elkaar een knuffel bij het gedag zeggen, gaan zitten en leggen dat wat we in onze handen hebben op tafel.
De kopjes koffie worden op tafel gezet met een verfrissend glaasje water ernaast. En wat ligt er verder? Een sleutelbos, sigaretten en onze mobieltjes…

Ze zijn tegenwoordig niet meer weg te denken. Het is je vast vaker opgevallen, en zo niet kijk eens om je heen als je op een terras zit. Op elke tafel liggen wel 2 of meer mobieltjes. Constant in staat om het gesprek te verstoren.
Mijn vriendin staat op om naar de wc te gaan en ik moet mijzelf er bewust van weerhouden om niet meteen naar mijn mobiel te grijpen. Want waarom zou ik dit doen? Is het ongemakkelijk om alleen op het terras te zitten? Voel ik mij beschaamd dat ik even niks te doen heb? Is het uit verveling?

We zijn tegenwoordig steeds minder in staat om te dagdromen of open te staan voor een gesprek met vreemden, omdat we altijd maar wegkruipen achter dat beeldscherm op het moment dat we alleen zijn. Hierdoor verliezen we contact en leren we niet meer om empathisch en intiem met anderen om te gaan. We verleren het om echt te luisteren.

In het boek Reclaiming Conversation kwam Sherry Turkle met een term die voor mij nog nieuw was. ‘Phubbing’: het behouden van oogcontact terwijl je aan het appen bent. Dat deze handeling zo voorkomend is geworden dat er zelfs een term voor bestaat; wat zegt dat over de maatschappij waarin wij leven?

Sherry Turkle geeft in haar boek ook aan dat jongeren steeds minder goed in staat zijn om emoties van hun naasten af te lezen. Het vermogen om je in te leven in een ander raakt verloren. Mensen worden buitengesloten en voelen zich eenzaam. Nog meer redenen om achter dat beeldscherm weg te kruipen zal je zeggen.

Alleen hoe zorgen we ervoor dat steeds minder mensen dit gedrag, van wegkruipen, gaan vertonen? Ten eerste; bewustwording creëren. Ga eens na hoe snel jij naar je mobiel grijpt en wat het met je doet wanneer je dit niet doet de seconde nadat je vriendin is opgestaan om naar de wc te lopen. Of corrigeer elkaar op elkaars gedrag. Zeg eens; ‘Hé, kan je je mobiel in je zak laten of kan je het scherm omlaag draaien? Ik voel mij namelijk minder gehoord wanneer je mobiel om aandacht vraagt.’

Bottom line: grijp minder vaak naar je mobieltje en ga het gesprek aan met anderen. Probeer meer open te staan voor de onverwachte wendingen die het met zich meebrengt. Het maakt ons namelijk niet alleen gelukkiger en minder eenzaam, maar het maakt ons ook een empathischer mens dat beter in staat is om relaties aan te gaan. Tip: geef iemand een welgemeend compliment en het gesprek komt vanzelf.