In isolatie met psycholoog Maslow

door Anne-Claire Meijer

Het is dag drie van mijn isolatie, na een onverwachte positieve corona test. De muren komen op me af en ik heb zojuist geconcludeerd dat ik dringend buitenlucht nodig heb. Gelukkig woon ik in een rustige wijk en kan ik tussen bouwterreinen en lege kantoorpanden veilig een stukje wandelen. Ik vraag me af waarom deze isolatie me zo zwaar valt. Is het het ziek-zijn zelf? Het slechte slapen dat me opbreekt? Of heeft het meer met de isolatieregels te maken? Want bij een vergelijkbare normale griep word ik lang niet zo angstig en somber als dat ik nu ben in isolatie.

Ik loop rustig verder in de herfstzon en realiseer me dat ik vooral verbinding mis. Verbinding met de mensen van wie ik houd en om wie ik geef, maar ook spontane ontmoetingen op straat. Meer nog dan aan een paracetamol, heb ik behoefte aan een goed gesprek en een knuffel. Het uurtje facetimen met mijn broertje vanochtend was erg gezellig en een welkome afleiding van het hoesten. Toch is het niet vergelijkbaar met samen een koffietje drinken of samen koken. Ik vraag me af wat er nog meer voor fundamentele emotionele behoeftes zijn, en hoe het daarmee gaat nu ik in isolatie zit.

Terwijl ik een appje in de werk-whatsappgroep lees, besef ik me dat ik het mis om betekenisvol mijn dag in te vullen. Ik haal veel voldoening uit mijn werk bij De Kwekerij; het voelt nuttig en belangrijk. Middagdutjes doen omdat ik mijn ogen niet meer openhoudt en hoestend een seizoen first dates kijken, voelt niet als betekenisvol. Ik wil iets betekenen in een wereld waar zoveel gebeurd en positieve initiatieven hard nodig zijn. Zou de behoefte om van betekenis te zijn ook een emotionele behoefte zijn van de mens in het algemeen?

Als ik na een half uur wandelen met een gezonde blos op mijn wangen en verwaaide haren weer thuis kom, zoek ik op mijn laptop ‘emotionele behoeftes’ op. Ik stuit op Abraham Maslow en zijn theorie over de verschillende behoeftes van de mens, die volgens hem als een piramide zijn opgebouwd. Om de bovenste behoeftes te kunnen vervullen, moeten de onderste niveaus eerst zijn vervuld. Je kunt je pas op je behoefte aan sociaal contact richten als je veiligheid en zekerheid hebt, zegt psycholoog Maslow.

De basis bestaat uit lichamelijke behoeften; slaap, eten, seks, drinken, beweging. Daarna komt vrijheid en veiligheid; kun je zelf keuzes maken? Zelf kiezen voor een overtuiging, religie, uitkomen voor je geaardheid, je denkbeelden open kunnen delen en je fysiek en emotioneel veilig voelen zijn essentieel voor de mens. Behoefte aan sociaal contact volgt hierop; we willen verbinden met anderen, goede gesprekken voeren, samen eten, samen lachen, huilen, elkaar inspireren en steunen. Dan komt waardering en erkenning; wordt je gezien? Spreken mensen hun dankbaarheid uit voor wat je doet en bijdraagt, voor wie je bent? Zegt je leidinggevende het als jij je werk goed doet, bedankt je vader je voor het ophalen van je broertje van school? Heb je het gevoel dat je partner jouw belangrijk vind en dankbaar is voor wie je bent? De kers op de taart is zelfrealisatie; Maslow noemt dat mensen hun eigen stempel op de wereld willen drukken en hun talenten willen ontwikkelen. Het gevoel willen hebben dat je van betekenis bent, een verschil kan maken (hoe klein of groot ook) en groeien in wat je kunt, is een belangrijke behoefte.

Mijn behoefte aan verbinding blijkt inderdaad universeel; Maslow noemt dit de sociale behoefte. En mijn behoefte om van betekenis te zijn komt terug bij zelfrealisatie. Maar het van betekenis willen zijn, zit misschien ook wel in de laag eronder; dat anderen jouw bijdrage waarderen. Want alle enthousiaste deelnemers van bloeiklassen en dankbare betrokken partners maken dat ik het idee heb dat De Kwekerij, en daarmee indirect ik, gewaardeerd wordt. En dan voel ik me meer van betekenis.

Ik concludeer dat ik de bovenste drie behoeftes in elk geval niet vervuld krijg in isolatie. Ook op het gebied van zekerheid is er ruimte voor verbetering, aangezien ik lees dat gezondheid hier ook onder valt. Gezond ben ik even niet, en de onzekerheid van hoe corona verloopt (zeker met enorm veel vrienden met long-covid) vreet behoorlijk aan me. De basisbehoefte van de eerste laag lukt gelukkig wel; overleven. Met een psychologie studie weet ik wat het belang is van beweging, en het verbaast me dan ook niet dat deze in hetzelfde rijtje staat als ademhalen, eten, drinken en slaap. Dat bewegen heb ik net toch maar mooi gedaan, terwijl ik over mijn behoeftes mijmerde in de herfstzon.

Na het opzoeken van Maslow’s theorie, zucht ik opgelucht en klap mijn laptop dicht. Eigenlijk niet zo heel gek dat ik momenteel angstiger en somberder ben. Waar bij een normale griep ik wel in verbinding sta met anderen en meer kan blijven doen wat betekenis heeft, lukt dit nu niet. Ik neem me voor om wat milder voor mezelf te zijn. Mijn fundamentele behoeftes worden nu niet vervuld, en daarom is het niet gek dat ik dit terug zie in mijn stemming. Gelukkig is dit tijdelijk en worden normaliter enorm veel van mijn behoeftes vervuld. Ik zet een kop koffie en verheug me op mijn post-isolatie leven.

Op het moment dat ik deze blog schrijf, ben ik flink aan het herstellen. Ik mag morgen uit isolatie, wat een heerlijk vooruitzicht is. Het idee dat ik weer live gesprekken kan voeren met mensen maakt me vrolijk. Vanmiddag heb ik al weer even geklust in huis, en creativiteit staat ook in de piramide bedenk ik me nu. De TED-talks die ik vandaag keek gaven me inspiratie en ideeën voor bloeiklassen. Ik voel me langzaam weer steeds meer van betekenis. Mijn behoeftes worden weer vervult en mijn stemming verbetert dan ook met de minuut. Ik vraag me af of Abraham Maslow destijds kon bedenken dat zijn behoeftepiramide een welkome theoretische metgezel zou zijn in mijn isolatie. Nog één nachtje slapen en dan stijg ik weer een niveau in de behoeftepiramide!